Misschien dacht je dat je oren wel tegen een avondje lawaai konden of vreesde je dat dat gifgroen van die gratis oordopjes niet bij je outfit paste. Of misschien kwam het helemaal niet door te veel lawaai. Maar plots heb je oorproblemen: je hoort slechter of hebt oorsuizen, een wereldwijd probleem. Maar hoe leer je ermee leven?
Je bent niet alleen, want cijfers uit een recent dossier van de Wereldgezondheidsorganisatie tonen aan dat wereldwijd 1,1 miljard jonge mensen (tussen de 12 en 35 jaar oud) risico lopen op gehoorverlies door geluidsoverlast in hun vrije tijd. Daarnaast hoort drie op de vier Vlaamse jongeren tijdelijk een tuut, en kampt een op de vijf er permanent mee.
Raad op studentenmaat komt van over de oceaan van de Amerikaanse organisatie Healthy Hearing, dé website om tips, informatieve artikels of gehoorklinieken te vinden over gehoorverlies of het horen van een tuut: tinnitus.
1. Find the one
De Amerikaanse Healthy Hearing-expert Susanne Jones is audicien – de opticien van het oor, die mee zoekt naar manieren om je gehoor te beteren – en heeft zelf ook gehoorverlies. Ze weet waarover ze het heeft en haar tip klinkt duidelijk: “Zoek de perfecte specialist die gespecialiseerd is in jouw type gehoorproblemen en bij wie je je comfortabel voelt.”
Ook de Antwerpse student Maarten Roesem (18) ziet het belang hiervan in. “Ga zo snel mogelijk naar de oorarts.” Maarten hoort een hoge pieptoon waardoor hij mensen soms moeilijk verstaat. “Mijn dokter leerde me dat ik het gepiep moet proberen te negeren door aan andere dingen te denken, want het wordt alleen maar luider als ik me erop focus.”
2. Steek er een dop in
De Italiaanse Ludovico Brandy (21) dompelde zichzelf onder in de muziekwereld en ziet daar nu aan zijn oren de gevolgen van. “Ik werk hele dagen met mijn koptelefoon op: in de muziekstudio en op feestjes als dj. En mijn gehoor gaat snel achteruit: blijkbaar sta ik veel te roepen en ik merk dat ik mezelf en anderen ook veel slechter versta.” Ludovico’s tip is misschien cliché, maar toch belangrijk: “Draag altijd, maar ook echt altijd oordoppen op feestjes.”
3. Speak up
Doen alsof je iemand verstaat en ja knikken, maar stiekem niet eens weten of het een vraag was? Klinkt enorm herkenbaar voor de Leuvense studente Sophie Carlier (20). Toen ze een jaar oud was, overleefde ze een hersenvliesontsteking. Maar rechts hoort ze niets meer en links nog maar deels. “Ik trek niet graag de aandacht naar mijn handicap en praatte er nooit over. Maar pas als ik het vertel, kunnen vrienden moeite doen om bijvoorbeeld aan mijn juiste kant met beter gehoor naar de aula te stappen.”
“Je moet jezelf verdedigen, want anderen zien het niet aan je dat je slechter hoort of tinnitus hebt”, denkt president van Healthy Hearing en audioloog Paul Dybala uit Texas. “Wat wil je dat mensen onthouden na een gesprek met je? Dat je een interessant persoon bent, die ook gehoorproblemen heeft of dat je afstandelijk lijkt, terwijl je het gesprek gewoon niet verstond?”
4. Vul je nachten met watervalgeluiden
Leen Pelgrims (19) studeert in Antwerpen en hoort piepgeluiden wanneer het stil is. “Het komt bij mij niet door te luide muziek, maar door een hersenschudding waarna ik niet genoeg gerust heb.” Ze heeft het meeste last ‘s nachts en de piep houdt haar vaak wakker. “Ik zet geluiden op als ik ga slapen en zo hoor ik de pieptoon minder. Dat kan muziek zijn, maar ook geluiden van een waterval, een tikkende klok of een hartslag. Dat gebruiken ze ook bij baby’s die moeilijk slapen. En het helpt!”
5. Stoef met slimme technologie
“Zie je gehoorapparaten als gadgets”
“Gebruik zoveel technologie die je kan helpen”, deelt Mandy Mroz, directrice van Healthy Hearing en audiologe. Zo bestaan er apps om iemands stem om te zetten naar tekst of om alarmen en deur- of schoolbellen te veranderen in trillingen of licht.
Dokter Paul Dybala voegt er nog aan toe: “Stoef ook met je gehoorapparaten en zie ze als gadgets. Er zijn vandaag apparaten die fitness tracken, met internet verbinden of dienen als koptelefoon. Sommigen werken zelfs met Siri!”
6. Zoek psychologische hulp
“Vroeger weende ik vaak in de armen van mijn ouders en wenste dat ik nooit een oorprobleem had. Ik vond het absoluut niet eerlijk”, getuigt Sophie Carlier dapper.
Volgens audiologe Mandy Mroz is het oké om triest of boos te zijn over je gehoorproblemen. “Maar probeer niet te denken dat je vrienden je expres uit het gesprek sluiten. Ze hebben gewoon een reminder nodig dat je niet zo goed hoort, want zoiets vergeten ze snel omdat ze je niet anders zien.”
Verschillende studies tonen dat slechter gehoor of tinnitus je mentaal kunnen uitputten. Zoek daarom een psycholoog die gespecialiseerd is in tinnitus of gehoorverlies en leer er samen mee omgaan.
Tekst, illustratie bovenaan en infografiek: Nelke Roose
Oorspronkelijk gepubliceerd op 21bis.be
Nelke Roose 